Szkoła Podstawowa im. Anieli hrabiny Potulickiej w Wojnowie

„Mówić jak z książki” - konkurs wiedzy o frazeologizmach

Uczestnicy konkursu: uczniowie klas V – VIII 

Warunki uczestnictwa:

  • zapoznanie się z podanymi wymaganiami i zalecaną literaturą;
  • zgłoszenie chęci udziału w konkursie najpóźniej do dnia 20 X 2022 r. nauczycielowi j.polskiego,
  • poprawne i samodzielne rozwiązanie testu ze znajomości frazeologizmów.

Test odbędzie się w ostatnim tygodniu października.

W przypadku dużej liczby osób, które uzyskają tyle samo punktów z testu, organizatorzy zastrzegają sobie prawo zorganizowania dogrywki w formie wypowiedzi pisemnej.

Cele konkursu:

  • wzbogacenie zasobu słownictwa uczniów; 
  • podnoszenie sprawności językowej;
  • rozwijanie zainteresowania językiem ojczystym.

Zalecana literatura:

  • Wielki słownik frazeologiczny PWN z przysłowiami, oprac. A. Kłosińska, E. Sobol, A. Stankiewicz, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2010.
  • Związki frazeologiczne, [w:] Wielki słownik poprawnej polszczyzny PWN, red. A. Markowski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012, s. 1700-1702.

Wymagania:

  • stosowanie związków frazeologicznych i rozumienie ich znaczenia (w szczególności pochodzących z mitologii, Biblii, zawierających nazwy zwierząt i nazwy części ciała);
  • rozpoznawanie rodowodu podanych związków frazeologicznych.
  • Frazeologizmy pochodzące z Biblii (od Adama i Ewy; alfa i omega; chodzić od Annasza do Kajfasza; arka przymierza; wieża Babel; syn marnotrawny; budować coś na piasku; obym był złym, fałszywym prorokiem; egipskie ciemności; w cudzym oku źdźbło, a w swoim belki nie widzi; przepędzić kogoś na cztery wiatry; gołębie serce; człowiek o gołębim sercu; przeżyć gehennę; kto mieczem wojuje, od miecza ginie; głos wołającego na puszczy; kłaść zdrową głowę pod Ewangelię; Sodoma i Gomora; wdowi grosz; hiobowa wiadomość; trąby jerychońskie; kainowe piętno; kamień węgielny; kolos na glinianych nogach; kozioł ofiarny; kropla drąży skałę; mieć i kimś krzyż pański; manna z nieba; matuzalowe lata; z próżnego i Salomon nie naleje; być w siódmym niebie; coś woła o pomstę do nieba; niewierny Tomasz; czego oczy nie widzą, tego sercu nie żal; zakazany owoc; wilk w owczej skórze; plagi egipskie; niebieski ptak; rzeź niewiniątek; spać snem sprawiedliwego; brać sobie coś do serca; zamienić się w słup soli; rzucać perły przed wieprze; sól ziemi; wąskie gardło).
  • Frazeologizmy pochodzące z mitologii (argusowe oko; jabłko niezgody; praca herkulesowa; koń trojański; koszula Dejaniry; prokrustowe łoże; cierpieć męki Tantala; coś wisi nad kimś jak miecz Damoklesa; nić Ariadny; olimpijski spokój; pięta Achillesa; puszka Pandory; pod czyjąś egidą; róg obfitości; stajnia Augiasza; syzyfowa praca; beczka (praca) Danaid; tytan pracy; wieniec laurowy; spocząć na laurach; złote runo; w objęciach Morfeusza).
  • Frazeologizmy z nazwami zwierząt (hasła ze słownika frazeologicznego: bąk, cielę, gołąb, gęś, kaczka, koń, kot, koza, kret, krokodyl, krowa, królik, kruk, kukułka, kura, lew, lis, małpa, mrowisko, mrówka, mucha, mysz, myszka, niedźwiedź, osa, osioł, owca, papuga, paw, pies, pszczoła, słoń, skowronek, sójka, ślimak, świnia, wilk, wąż, wrona, wróbel, wół, zając, żółw, żuraw).
  • Frazeologizmy z nazwami części ciała człowieka (hasła ze słownika frazeologicznego: bark, broda, brzuch, buzia, dłoń, gardło, gęba, głowa, grzbiet, język, kciuk, kość, krew, łokieć, mózg, noga, nos, oko, palec, pęcherz, pępek, pierś, pięść, pięta, plecy, ramię, ręka, rozum, serce, skóra, stopa, szczęka, twarz, ucho, usta, ząb).
  • Frazeologizmy zawarte w haśle problemowym Związki frazeologiczne w Wielkim słowniku poprawnej polszczyzny PWN.
  • Błędy frazeologiczne.
  • Pochodzenie frazeologizmów.

Źródła dodatkowe, z których można skorzystać:

https://frazeologia.pl

https://zpe.gov.pl/a/wyrazenia-zwroty-frazy/D18s8rBQf

https://zpe.gov.pl/a/klasyfikacja-zwiazkow-frazeologicznych/DeZsc6NpE

https://www.ortograf.pl/zasady-pisowni/bledy-frazeologiczne

https://frazeologia.pl/poradnik-szkolny

* * *

Wszystkie prace konkursowe oceni powołane przez Organizatorów JURY, które zadecyduje o zakwalifikowaniu prac do konkursu, przyznaniu nagród i wyróżnień. Decyzja Jury jest ostateczna i nie podlega odwołaniom i zaskarżeniu. Jury zastrzega sobie prawo niewyłaniania zwycięzców oraz prawo do przyznawania miejsc ex aequo.

Organizatorzy konkursów:

Natalia Kułeczko, Marzena Kaplarny